Haber Detay

NERMİN SUAT UTKU (1929-2007)

NERMİN SUAT UTKU (1929-2007)

Samsun'un ilk kadın gazetecileri arasında yer alan Nermin Suat Utku, 1 Ağustos 1929 yılında Samsun’da dünyaya gelmiştir. Çocukluğunun geçtiği yıllar Samsun ilinin altyapısının kurulduğu bir dönem olarak dikkat çekmektedir. Milli Mücadele’nin başarıyla sona ermesi ile birlikte tüm ülkede başlayan yenilenme sürecinde Samsun’da yerini almış, bu dönemde Samsun’da ekonomik, sosyal ve kültürel olarak büyük gelişmelere imza atılmıştır. Cumhuriyet Parkı' nın düzenlenmesi, elektrik ve su şebekelerinin kurulması, yolların tamiri bu zamanda gerçekleştirilmiş, Avusturyalı heykeltıraş Krippel' e yaptırılan Atatürk heykeli 1932' de Cumhuriyet Parkı’ na bu dönemde dikilmiştir. Aynı yıl Samsun- Sivas demiryolu hattı hizmete girmiş, bu sayede iç bölge zirai ürünlerinin Samsun'a taşınması ve denizyoluyla gelen malların Anadolu'ya nakli kolaylaşmış, küçük sanayi işletmeleri yeni yeni kurulmaya başlanmıştır. Fransız rejisinin işlettiği Tütün fabrikası satın alınarak Tekel idaresine verilmiştir.

Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte başlayan modernleşme projesinin bir parçası olarak toplumsal ve ekonomik yaşamda yer almaya başlayan kadınlar, yönetici kadronun da isteği ve teşvikleriyle özellikle kamusal alana daha çok girmeye başlamışlardır. Kadınların lehine düzenlenen tüm bu yasal ve yapısal reformlarla birlikte sağlanan eğitim fırsatlarından Nermin Suat Utku da yararlanmış, lise ve üniversite eğitimini dönemin en iyi okullarında tamamlamıştır.

Samsun’un en köklü okulları arasında yer alan, 1912 yılında kurulan ve 1924 ve 1930 tarihlerin de Mustafa Kemal Atatürk tarafından iki kez ziyaret edilen, 19 Mayıs Lisesi adıyla da tanınan, 1998 yılından sonra ise Anadolu Lisesi statüsüne getirilerek Samsun Atatürk Anadolu Lisesi adını alan Samsun Lisesinden mezun olan Nermin Suat Utku,  lise eğitiminin ardından Ankara Üniversitesi Gazetecilik Enstitüsünü bitirmiştir.

Nermin Suat Utku’nun gazetecilik mesleğine atıldığı yıllarda kadınlar, gazeteciliği asıl iş olarak yeni yeni meslek edinmektedir. 1950’lerden sonra Türk basınında yaşanan iki gelişme, gazetecilik yapan kadınların sayısının artmasında etkili olmuştur. Gazetelerin kitle gazetesi olması ve gazetecilik okullarının açılması Nermin Suat Utku gibi kadınların bu meslekte öncü olmasının yolunu açmıştır.

Dönemin en gözde meslekleri arasında yer alan gazetecilik bölümünden mezun olduktan sonra Samsun’a gelen ve Türkiye'nin en köklü ve etkin haber ajansı olan Anadolu Ajansı'nın (AA), bir süre Samsun Temsilciliğini yapan Nermin Suat Utku,  1950’li yıllarda Samsun’da yayınlanan Filiz, Adım gibi kültür, sanat,  edebiyat dergilerinin yayınında görev almıştır. 1955’ de ancak tek sayı çıkarabildiği aylık sanat, fikir, moda ve spor dergisi Duyuş ‘u yayınlayan Utku,  daha sonraki yıllarda ekonomik kaygılar nedeniyle Samsun İl Sağlık Müdürlüğü’nde memur olarak çalışmıştır.
 
 

Celal KARACA’ nın Arşivinden


 
Melih Erbirsin Arşivinden

Türk Kadınlar Birliği ve Türk Kanser Araştırma ve Savaş Kurumu Samsun Şubesi’ nin kurutulmasına öncülük eden ve her iki kurumun da kurucu şube başkanlığını yapan Nermin Suat Utku, ikinci evliliğini yaparak İzmir’e yerleşmiştir. Uzun yıllar Tepecik Sağlık Koleji Müdürü olarak görev yapan ve aynı görevden 1978’de emekli olan UTKU,  11 Kasım 2007’de İstanbul’da vefat etmiştir.


 
Melda Erbirsin Örgün'ün Arşivinden

 

Melda Erbirsin Örgün'ün Arşivinden

  

Celal KARACA’ nın Arşivinden


Melda Erbirsin Örgün'ün Arşivinden

Kaynakça
Anadolu Ajansı. (2020).Erişim Adresi:https://www.aa.com.tr/tr/p/tarihce Erişim Tarihi:24.05.2022
Atatürk Anadolu Lisesi(2022).Erişim Adresi:http://ogm.meb.gov.tr/yuz-tarihi-lise/1912-ATATURK-ANADOLU-LISESI.html Erişim Tarihi:24.05.2022
Erbirsin Melih Arşivi (EMA).Duyuş Aylık Sanat, Fikir, Kültür ve Sanat Dergisi(D.A.S.F.K.S. Drg).1956
Karaca Celal Arşivi (KCA).Filiz Aylık Siyaset,Sanat, Fikir,Moda,Spor Mecmuası (F.A.S.S.K.F.M.S. Mecms). 1952.
Örgün  Erbilirsin Melda Arşivi (ÖEMA).
 

  • Başlama Tarih ve Saati:
    23.05.2022
    12:35
  • Bitiş Tarih ve Saati:
    07.05.2029
    12:37
  • Lokasyon:
    Cumhuriyet Mahallesi Lozan Caddesi No:79/1 Atakum/Samsun

Bize Ulaşın!

Aşağıdaki iletişim bilgileri üzerinden bizimle irtibata geçebilir iletişim kurabilirsiniz.

Adres

Cumhuriyet Mahallesi Lozan Caddesi No:79/1 Atakum/Samsun